به گزارش مشرق، وقتی کمیته بین‌المللی المپیک تصمیم می‌گیرد بازی‌های زمستانی را در جایی برگزار کند که برف، یعنی مهم‌ترین ماده مورد نیاز برای برگزاری این بازی‌ها را ندارد چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد. به علاوه، پکن و کوه‌های اطرافش به مقدار کافی آب نداشتند که حتی برف مصنوعی بسازند.

ده‌ها سال است که برف مصنوعی از مهم‌ترین مواد مورد نیاز برای برگزاری ورزش‌های زمستانی حتی در کشورهایی مثل نروژ و سوییس است. اما این اولین باری است که بازی‌های المپیک زمستانی کاملا با برف مصنوعی انجام می‌شود و نیازمند عملیات‌های تولید برف و مدیریت آب در مقیاس بسیار بزرگی است که با وجود گرم شدن زمین، بر واقعیت ورزش‌های زمستانی در تمام کره زمین سایه می‌اندازد.

نحوه ساخت برف مصنوعی برای المپیک زمستانی ۲۰۲۲ پکن

به نظر می‌رسد ساخت محل برگزاری بازی‌های اسکی آلپاین و اسنوبرد برای برگزارکنندگان المپیک کار سختی نبوده است. با اختیار داشتن فناوری درست، ساخت پیست اسکی مناسب با فشار دادن یک دکمه به راحتی قابل انجام است.

فرآیند ساخت برف از اواسط تابستان ۱۴۰۰ آغاز شد و تا هفت هفته ادامه داشت. ماشینی که تکنیسین‌های المپیک زمستانی ۲۰۲۲ از آن استفاده کردند قابلیت تولید انواع مختلف برف را دارد تا بتوانند برای هر ورزش برف مورد نیاز را تولید کنند.

برف‌های مصنوعی با عددهای متفاوتی نشانه‌گذاری می‌شود و هر چه عدد برف کوچکتر باشد، برف سبک‌تری تولید می‌شود. برای اسکی کراس کانتری و بیاتلون باید برف شماره ۳ تولید شود و اسکی پرس برف شماره ۵ نیاز دارد تا شیب دقیق ۳۳.۶ درجه‌ای ساخته شود.

علاوه بر این، با این دستگاه‌ها می‌توان میزان رطوبت، دما و سایر عوامل دیگر را تنظیم کرد تا برف ایده‌آل ساخته شود. طبق قوانین المپیک، طی برگزاری بازی‌ها نمی‌توان برف جدید اضافه کرد، چرا که کیفیت برف جدید با برف قبلی استفاده شده متفاوت خواهد بود. متصدی‌ها در شب از برف‌ها نگهداری و آن را فشرده می‌کنند که این فرآیند معمولا پنج ساعت طول می‌کشد.

تولید برف مصنوعی به مقدار زیادی آب و مواد شیمیایی نیاز دارد و تاثیرات زیست‌محیطی و سلامت آن همچنان ناشناخته است. با این حال، فعالان محیط زیست می‌دانند که همچنان مشکلات آبی فراوانی برای پکن و شهرهای اطراف آن به وجود خواهد آورد.

تناقض‌های زیست‌محیطی المپیک زمستانی ۲۰۲۲

رقابت‌های اسکی آلپاین المپیک ۲۰۲۲ در کوه‌هایی برگزار می‌شود که هیچ وقت اسکی تفریحی در آنجا انجام نشده و حالا خطوط باریک سفید رنگ از کیلومترها دورتر روی این کوه‌های قهوه‌ای نمایان است. سیاستمداران پکن اصرار دارند که تولید برف برای بازی‌های المپیک زمستانی در چنین مقیاسی هیچ تاثیری بر منابع آبی محلی نخواهد داشت. اما سرمایه‌گذاری‌های بزرگی که برای تولید برف شده، بخشی از پروژه تبدیل این کوه‌های خشک و خالی به محل اسکی دائمی است. این پروژه با وجود تغییر الگوهای بارشی و خشکسالی و تغییرات اقلیمی، می‌تواند با چالش‌های زیادی برخورد کند.

این راه‌حل ناسازگار با محیط زیست، یکی از روش‌هایی است که وقتی برف طبیعی برای انجام رقابت‌های اسکی و اسنوبرد کافی نباشد، از آن استفاده می‌کنند. هر چه سیاره زمین گرمتر می‌شود، برف مصنوعی نقش مهم‌تری در تضمین انجام پیوسته این بازی‌ها خواهد داشت.

امروزه نمی‌توان بدون برف مصنوعی بازی‌های زمستانی را برگزار کرد. چیزی که پکن را با مکان‌های برگزاری قبلی المپیک زمستانی متفاوت می‌کند، دسترسی محدود آن به منابع آبی برای تولید برف و هر منظور دیگری است. در طی دهه‌های گذشته، توسعه سریع پکن تمام ذخایر آبی زیرزمینی آن را خالی کرده است. معمولا در ماه‌های تیر و مرداد بارش‌های زیادی اتفاق می‌افتد، اما این نواحی فقط مقدار کمی بارش را تجربه می‌کنند، یعنی چیزی کمتر از ۶.۲۵ سانتی‌متر در هر فصل.

طبق داده‌های بین‌المللی، در سال ۲۰۱۷ میلادی ذخایر آب شرب پکن برای هر شهروند برابر با ذخایر کشور نیجر در مرز صحرای بزرگ آفریقا، یعنی ۳۶ هزار گالن بود. ژانگجیاکو که در ۱۶۰ کیلومتری شمال غرب پکن قرار دارد و میزبان برخی بازی‌های اسکی و اسنوبرد است، به طور میانگین ۸۳ هزار گالن برای هر شهروند دارد که قابل مقایسه با کشور جیبوتی در شاخ آفریقا است. بر خلاف این، ذخایر آب شرب ایالات متحده آمریکا برای هر شهروند برابر با ۲.۳ میلیون گالن است. کشورهایی که ذخایر آبی کمتر از ۲۶۰ هزار گالن برای هر شهروند دارند، کشورهای کم‌آب محسوب می‌شوند.

کسانی که در فرآیند پروژه «TechnoAlpin» برای رقابت‌های المپیک زمستانی حضور داشتند، می‌گویند وقتی محیط برگزاری رقابت‌ها را دیدند به سرعت به بزرگی کاری که باید انجام دهند، پی بردند. این محیط‌ها درختان و گیاهانی دارد که مثل جنگلی در کوه‌های آلپ نیست و به اقلیم خشک‌تری تعلق دارد.

قبل از اینکه پمپ‌های تولید برف سر جایشان گذاشته شودk و ۶۴ کیلومتر لوله با هزینه ۶۰ میلیون دلار تاسیس شود، ابتدا سیاستمداران باید تصمیم می‌گرفتند که چگونه آب مورد نیاز را به محیط برگزاری رقابت منتقل کنند. طبق داده‌های این پروژه، حدود یک میلیون متر مکعب آب، یعنی چیزی برابر با ۴۰۰ استخر شنای المپیک نیاز بود تا این پروژه انجام شود. اما این تنها برای آغاز رقابت‌ها بود، در ادامه به برف بیشتر و حتی آب بیشتر نیاز است.

بنابراین، سیاستمداران چینی تصمیم گرفتند تا ایستگاه‌های پمپاژ آب در ذخایر آبی کیلومترها دورتر بسازند تا آب را به محیط مورد نظر منتقل کنند. طبق روزنامه‌های محلی، پکن آب ذخایر بایهباو (Baihebao) را به رودخانه گوی‌شوی (Guishui) در نزدیکی محل برگزاری رقابت‌های المپیک منتقل کرد که بیشتر وقت‌ها در زمستان خشک است. ذخیره آبی بایهباو یکی از بزرگ‌ترین منابع آب شرب پکن است.

سیاستمداران و مسئولان جانگ‌جائوکو آبیاری ده‌ها هزار هکتار زمین را قطع کردند و کشاورزانی که آنجا زندگی می‌کردند را جابه‌جا کردند تا آب زیرزمینی این مناطق را منتقل کنند. چین مدرن با پروژه های عظیم آب غریبه نیست. بزرگ‌ترین تلاش آن برای تسهیل مشکلات آبی پکن درست قبل از برگزاری المپیک آغاز شد. پروژه عظیم ساخت آبراهه‌هایی کلید خورد که آب مناطق جنوبی مرطوب چین را به مناطق شمالی خشک آن منتقل کند. در این پروژه، صدها هزار از ساکنان روستاها جابه‌جا شدند تا کانال‌های آبی تاسیس شود. تخمین زده می‌شود که آب منتقل شده با این پروژه برابر با یک ششم ذخایر آبی پکن در سال ۲۰۲۰ میلادی است.

مشکلات آبی چین و المپیک زمستانی ۲۰۲۲ پکن

در حالی که دولت چین در سال‌های گذشته پیشرفت بزرگی در حل مشکلات آبی کرده است، دانشمندان و فعالان محیط زیست می‌گویند که این کشور نمی‌تواند فقط با این پیروزی‌ها دوام بیاورد. دولت چین هنوز باید روی حفاظت از منابع آبی کشورش کار کند، بازده مصارف آبی را افزایش دهد و از تخصیص عادلانه آب مطمئن شود.

اما تغییرات اقلیمی می‌تواند مشکلات آبی شمال چین را افزایش دهد و روی توانایی جنوب چین در تامین آب شمال کشور تاثیر بگذارد. دانشمندان به این نتیجه رسیدند که امواج گرمایی و سیل‌ها در چین به دلیل تغییرات اقلیمی انسانی بیشتر اتفاق بیفتد.

با توجه به گرمایش جهانی، خطراتی که زیرساخت‌های بزرگ پروژه‌های چین را تهدید می‌کند، بیشتر می‌شود. سیاستمداران چینی قصد دارند تا با جمع‌آوری برف‌ها و استفاده دوباره از آن‌ها پس از برگزاری المپیک، از میزان خسارتی که به محیط زیست وارد می‌کند، بکاهند.

اما محققانی که روی ساخت برف مصنوعی مطالعه می‌کنند، متوجه شدند که درصدی از آب مورد استفاده قبل از اینکه به برف تبدیل شود، بخار می‌شود و برخی از برف‌های تولید شده با باد در محیط پخش می‌شود و برخی قطرات آب کاملا یخ نمی‌زنند و در زمین فرو می‌روند.

در ادامه، دو محقق سوییسی با انجام مطالعه‌ای در یک پیست اسکی دریافتند که ۳۵ درصد از آب مورد نیاز برای تولید برف مصنوعی با یکی از روش‌های بالا از دست می‌رود. با این حال، آبی که درون زمین می‌رود کاملا از دست نرفته و حتی کمک می‌کند تا ذخایر آب زیرزمینی بازیابی شود.

اما به هر حال، ساخت یک پیست اسکی در شهر کم‌آبی مثل پکن از نظر زیست محیطی درست نیست. مطالعات دیگر نشان می‌دهد که ساخت پیست‌های اسکی مصنوعی باعث فرسایش خاک می‌شود و پوشش گیاهی منطقه را از بین می‌برد.

ورزشکاران چه می‌گویند؟

برگزاری رقابت‌های المپیک زمستانی با برف مصنوعی می‌تواند نحوه رقابت را به طور کلی برای اسکی بازان و اسنوبردکاران تغییر دهد و حتی نوع وکسی را که برای افزایش سرعت استفاده می‌کنند، تحت تاثیر قرار دهد. حتی برف مصنوعی در محیط‌های گرمتر، سریعتر از برف طبیعی آب می‌شود و به مشکلات قبلی می‌افزاید.

ورزشکاران می‌گویند که اسکی روی برف مصنوعی سخت‌تر است و برف مصنوعی یخی‌تر از برف طبیعی است و حتی تغییر شکل آن در محیط‌های مختلف، متفاوت است. اما تحت شرایطی خاص مثل دماهای بسیار پایین پیش‌بینی شده در چین، اسکی بازان ترجیح می‌دهند که روی برف مصنوعی بازی کنند، چرا که در این شرایط دانه‌های برف خیس تولید می‌شود و سطح صاف و سختی که آن‌ها ترجیح می‌دهند، ساخته می‌شود.